Categories: Magazine

દેવઊઠી એકાદશી થી શુભ માંગલિક પ્રસંગોની થશે શરૂઆત

દેવઊઠી એકાદશી થી શુભ માંગલિક પ્રસંગોની થશે શરૂઆત

શાસ્ત્રોમાં દેવ પ્રોબિધની એકાદશીનું વિશેષ મહત્વ છે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ યોગ નિદ્રામાંથી જાગે છે. તેમજ લગ્ન જેવા શુભ માંગલિક પ્રસંગો આ દિવસથી શરૂ થાય છે. દેવ પ્રબોધિની એકાદશીને દેવઉઠી એકાદશી કહેવામાં આવે છે. દેવ પ્રબોધિની એકાદશી કારતક સુદ અગિયારસ તિથિના રોજ ઉજવાય છે. આ દિવસને તુલસી વિવાહ ના નામથી પણ ઓળખવામાં આવે છે, કારણ તે દિવસે ભગવાન કૃષ્ણના તુલસી સાથે વિવાહ કરાવવાની પરંપરા છે.
ત્યારે સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન એકાદશી તો કુલ 24 આવતી હોય છે. અને અધિકમાસના સંજોગોમાં આ આંક 26 સુધી પહોંચી જતો હોય છે. પરંતુ, વર્ષની આ તમામ એકાદશીઓમાં જેનું અદકેરું જ મહત્વ છે, તે છે પ્રબોધિની એકાદશી. કે જેને આપણે પારંપરિક ભાષામાં દેવઊઠી એકાદશી કહીએ છીએ. ગુજરાતી પંચાંગ અનુસાર દેવઊઠી એકાદશી એ વર્ષની સર્વ પ્રથમ એકાદશી છે. કારતક માસના સુદ પક્ષમાં આવતી આ અગિયારસનું એક આગવું જ મહત્વ છે.

દેવઉઠી એકાદશીનું મહત્વ :

આ વખતે દેવઉઠી એકાદશી 12 નવેમ્બર, મંગળવાર ના રોજ છે. જેનો પ્રારંભ 11 નવેમ્બર, સોમવારના રોજ સાંજે 7:00 કલાક થી થઈ જશે. ઉલ્લેખનીય છે કે દેવઊઠી એકાદશીથી જ શુભ કાર્યોનો પ્રારંભ થતો હોય છે. ત્યારે આ દિવસે તુલસી-શાલીગ્રામના વિવાહ થાય છે અને માંગલિક કાર્યોનો પણ પ્રારંભ થાય છે. માન્યતા અનુસાર આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા-આરાધના કરવાથી મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે. ત્યારે આ અગિયારસ એ દેવોત્થાન એકાદશી, દેવઊઠી એકાદશી, પ્રબોધિની એકાદશીના નામે પણ ઓળખાય છે.

દેવઉઠી એકાદશીની કથા :

માન્યતા અનુસાર ભગવાન વિષ્ણુ અષાઢ માસની સુદ પક્ષની એકાદશીથી ચાર મહિના માટે પોઢી જાય છે. ત્યારબાદ તે કારતક માસની સુદ પક્ષની એકાદશીએ જાગે છે. કહે છે કે આ જ તિથિએ શ્રીહરિ વિષ્ણુ રાજા બલીના રાજ્યમાંથી ચાતુર્માસનો વિશ્રામ પૂર્ણ કરીને વૈકુંઠમાં પાછા આવે છે.
એક કથા અનુસાર દેવતાઓની સહાયતા માટે શ્રીહરિએ વામન રૂપ ધરી બલિરાજા પાસે દાનનું વચન લીધું. અને પછી ત્રણ ડગલાં ભૂમિમાં ત્રિભુવનને માપીને બલિરાજાને પાતાળનું રાજ આપ્યું. તો, સામે બલિરાજાએ પણ શ્રી વિષ્ણુ પાસે વચન માંગી લીધું કે તે સદૈવ તેમની સાથે રહી પાતાળલોકની સુરક્ષા કરશે. વચનના લીધે શ્રી વિષ્ણુ પાતાળલોકના દ્વારપાળ બની તેની સુરક્ષા કરવા લાગ્યા. ત્યારબાદ દેવી લક્ષ્મીએ રાજા બલિને રાખડી બાંધી શ્રી હરિને વચનમુક્ત કરાવ્યા. લક્ષ્મીનારાયણ વૈકુંઠ પરત ફર્યા. પણ કહે છે કે, રાજા બલિનું માન રાખતા શ્રીહરિ દર વર્ષે ચાર માસ માટે પાતાળલોકમાં જાય છે. અને તે પ્રબોધિની એકાદશીએ પાતાળલોકમાંથી બહાર આવે છે. એ જ કારણ છે કે આ અવસર શ્રીહરિની કૃપાને પ્રાપ્ત કરવા માટે સૌથી શ્રેષ્ઠ મનાય છે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર રાજસૂય યજ્ઞ કરવાથી જેટલું પૂણ્ય મળે, એનાથી વધુ પુણ્ય આ એકાદશીનું વ્રત કરાવવાથી મળે છે.

 

BY SHWETA BARANDA ON NOVEMBER 11, 2024

City Updates

Share
Published by
City Updates

Recent Posts

એક્ઝિટ પોલના ડામાડોળ વચ્ચે મહારાષ્ટ્રના ચૂંટણી પરિણામો પર નજર

 એક્ઝિટપોલ પર હવે ભરોસો ઓછો થઇ રહ્યો છે ગતરોજ દેશના બે રાજ્યોની ચૂંટણી પૂર્ણ થઈ,જેમાં…

8 hours ago

ભારતમાં છૂટાછેડાનું પ્રમાણ વધવાના કારણો

ભારતમાં છૂટાછેડાનું પ્રમાણ વધવાના કારણો ભારતમાં લગ્નને સાત જન્મોનો સંબંધ માનવામાં આવે છે. કારણકે ભારત…

1 day ago

પ્રદૂષણના કારણે ગુજરાતના લોકોના આરોગ્ય પર થતો પ્રભાવ

એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સમાં ગુજરાતના અનેક શહેરોનો શ્વાસ રૂંધાયો  વાયુ પ્રદૂષણ કે હવાનું પ્રદૂષણ જેને સાદી…

1 day ago

વડોદરા સહીત ગુજરાતના એન્કાઉન્ટર્સનો ઈતિહાસ: જાણો મુખ્ય ઘટનાઓ

વડોદરામાં નિર્દોષ યુવાનની હત્યાથી ભારે જનઆક્રોશ…      તપન પરમારના હત્યારાઓનું એન્કાઉન્ટરની લોકમાંગ ! જાણો,…

1 day ago

શાંતિપ્રિય ગુજરાત: અસામાજિક તત્વોની ક્રુરતામાં વધારો શા માટે?

      ગુજરાતમાં 24 દિવસમાં 18 હત્યાની ઘટના સલામત-સુરક્ષિત ગુજરાતના બણગા ફૂંકવામાં આવી રહ્યાં…

2 days ago

પુરૂષ દિવસ 2024: જાણો આ દિવસનું મહત્ત્વ અને તે પાછળનો ઉદ્દેશ્ય

19 નવેમ્બર આંતરરાષ્ટ્રીય પુરૂષ દિવસ 2024 સમાજમાં પુરૂષોના યોગદાનનું સન્માન કરવા દર માટે વર્ષે 19…

2 days ago